بیماری های روده

بیماری‌ها، مشکلات و امراض روده بزرگ و کوچک

در بدن دو نوع روده وجود دارد. روده کوچک که دراز بوده و به شکل لوله‌ای مارپیچ به معده متصل است. بیشتر کارهای مربوط به گوارش در این روده انجام می‌شود. روده بزرگ که به آن کولون نیز گفته می‌شود و محلی است که مراحل نهایی گوارش در آنجا انجام می‌شود. این روده به شکل یک لوله پهن بوده که مواد زائد را از بدن خارج می‌کند.

واقعیت‌هایی در مورد روده کوچک و کولون

روده کوچک

روده کوچک به اندازه انگشت میانی است. روده بزرگ درازترین قسمت سیستم گوارش با ۶٫۷ متر طول است.

غذا به شکل لجن نیمه جامد از معده وارد روده کوچک می‌شود، در این مسیر با صفرا از کبد و آنزیم‌های پانکراس، آب و مخلوط مخاطی ترکیب می‌شود که به آن حرکت دودی یا حرکت حلقوی گفته می‌شود. مخلوط کاملاً مایع بوده به مرور وارد روده بزرگ می‌شود. سه قسمت روده کوچک شامل اثنی عشر، ژژونوم و پوشش داخلی روده کوچک، غذا را تجزیه و مواد غذایی آن را در دو مرحله جذب می‌کند. بیش از ۹۵ درصد از کربوهیدرات و پروتئین مصرف شده جذب می‌شود.

روده بزرگ

روزه بزرگ پهن‌تر اما کوتاه‌تر از روده کوچک است. کولون فقط ۱٫۸ متر طول دارد.

این ۱٫۸ متر عضله فشرده شده به چهار قسمت تقسیم می‌شود: روده بزرگ صعودی، کولون عرضی، روده بزرگ نزولی و کولون سیگموئید.

عملکرد روده بزرگ، دفع مواد زائد غذایی پس از گرفتن مواد مغذی آن است. این فرایند حرکت دودی یا حرکت حلقوی نامیده می‌شود و ۳۶ ساعت طول می‌کشد. نخست، نمک و مایع در کولون از مدفوع گرفته می‌شود. سپس به سمت کولون سیگموئید هدایت می‌شود و در آنجا ذخیره می‌شود و یک یا دو مرتبه در روز وقتی که بدن برای دفع مدفوع آماده می‌شود این مدفوع وارد رکتوم می‌شود.

بیماری‌های روده کوچک

بیماری‌های مختلفی وجود دارد که به روده کوچک مرتبط می‌شود. برخی از اختلالات روده کوچک عبارتند از خونریزی، بیماری کرون، عفونت‌ها، سرطان روده، انسداد روده، سندرم روده تحریک‌پذیر، التهاب روده، درد و رشد بیش از اندازه باکتری‌ها.

• سرطان روده کوچک که بین سرطان‌ها بسیار نادر است. ۶۰ تا ۷۰ درصد از سرطان‌های روده کوچک، تومور کارسنوئید، سارکوم یا لیمفوم است.

• انسداد روده کوچک، گرفتگی این روده به وسیله جرم، التهاب، پیچ خوردگی روده یا چسبندگی جراحی است که باعث انسداد آن می‌شود. شایع‌ترین علائم این اختلال حالت تهوع، استفراغ، نفخ، درد شکم، افزایش قطر یا سختی روده و یبوست هستند. اگر شما هرکدام از این علائم را دارید باید به بیمارستان مراجعه کنید. علائم، متناسب با میزان گرفتگی می‌تواند کم یا زیاد باشد و حتی ممکن است بر اساس غذایی که می‌خوریم تغییر کند. اگر روده کسی باریک یا مسدود شد، استفاده از غذاهای پر فیبر می‌تواند وضعیت انسداد را بدتر کند.

• رشد بیش از اندازه باکتری‌ها زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها در روده کوچک بیش از حد معمول رشد کرده و منابع غذایی بدن را مصرف کنند. رشد بیش از اندازه باکتری‌ها باعث سوءتغذیه، کم‌آبی، مشکلات کبدی و مشکلات مرتبط با کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی شود.

• اسپاستیک کولون که به سندرم روده تحریک‌پذیر هم معروف است، انقباضات خود به خودی یا کاهش حرکات عضلات روده کوچک یا روده بزرگ است. افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر دچار نفخ شکم، دل درد، یبوست و اسهال می‌شوند.

• انسداد روده یک اختلال مکانیکی شدید یا گرفتگی کامل مسیر حرکت محتویات درون روده است. علائم این بیماری عبارتند از دل درد، استفراغ، یبوست و عدم دفع گاز. این بیماری، به وسیله عکس برداری از شکم به وسیله اشعه ایکس تشخیص داده می‌شود.

• عفونت‌های دستگاه گوارش که ممکن است از نوع ویروسی، باکتری‌ای یا انگلی باشد و می‌تواند باعث اسهال و استفراغ، التهاب دستگاه گوارش در معده و روده کوچک شود. علائم این بیماری شامل اسهال، استفراغ و درد شکم می‌شود.

• بیماری کرون که یک بیماری پیشرونده است و باعث التهاب دستگاه گوارش می‌شود. بیماری کرون، ایلئیت یا انتریتی نیز نامیده می‌شود. بیماری کرون می‌تواند بر هر کدام قسمت‌های دستگاه گوارش از دهان تا مقعد تأثیر بگذارد.

چگونه می‌توان سلامت روده کوچک را ارتقا داد؟

پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل یکی از بهترین راه‌های حفظ سلامتی روده کوچک است. محرک روده نیز می‌تواند مفید باشد. یک رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند از انسداد روده جلوگیری کند. در برخی موارد افراد به محرک‌هایی برای تحریک عضلات روده یا تنظیم مایعات روده که بتواند محتویات آن را به حرکت درآورد نیاز دارند.

بیماری‌های روده بزرگ

بیماری‌های متعددی وجود دارد که به روده بزرگ مربوط می‌شوند.

• سرطان کولورکتال:نوعی سرطان در کولون است که در قسمت پایین کولون و در نزدیکی رکتوم ایجاد می‌شود. این یکی از مرگ اورترین سرطان‌ها است. علائم سرطان روده بسیار متفاوت بوده و به محل وجود آن، مناطق انتشار و بزرگی تومورها بستگی دارند. به‌احتمال‌زیاد، افرادی که تازه به این بیماری مبتلا می‌شوند علائمی را تجربه نخواهند کرد ولی با پیشرفت سرطان، علائم آن ممکن است بروز یابد.

• پولیپ: این بیماری، رشد غیرطبیعی بافت در پوشش داخلی کولون یا رکتوم بوده که یک تومور خوش‌خیم و غیر سرطانی است. این پولیپ ها در برخی موارد ممکن است تبدیل به سرطان شوند اما در بسیاری از موارد این‌گونه نمی‌شود. چندین نوع پولیپ وجود دارد. پولیپ های ادنوماتوز که می‌تواند به سرطان تبدیل شود و به عنوان پولیپ‌های پیش سرطانی مورد توجه قرار می‌گیرد. پولیپ های هایپرپلاستیک و پولیپ های تورمی که معمولاً از نوع پولیپ های پیش سرطانی نیستند هرچند برخی افراد در جامعه پزشکی معتقدند که این پولیپ ها ممکن است نشانه بروز سرطان کولون در آینده باشند. پزشکان معمولاً پولیپ ها را برمی‌دارند.

• کولون دیسپلازی:این عارضه زمانی رخ می‌دهد که یک نقطه از سلول روی دیواره کولون در زیر میکروسکوپ غیرطبیعی به نظر برسد. این سلول سرطانی نیست اما ممکن است به مرور زمان تبدیل به سرطان شود. افرادی که برای مدت طولانی بیماری‌هایی نظیر کولین اولسراتیو با بیماری کرون دارند ممکن است به کولون دیسپلازی مبتلا شوند.

• کولون اسپاستیک:که به سندرم روده تحریک پذیر هم معروف است مشکلی فرای یک مشکل کولونی است. این بیماری باعث انقباضات خود به خودی یا بی‌حرکتی عضلات روده در کولون یا روده کوچک می‌شود.

ارتقای سلامت روده بزرگ

مکمل‌هایی مانند کورکومین و امگا-۳ می‌تواند به کاهش التهاب مزمن روده کمک کند. ویتامین‌های دیگر نیز می‌توانند مفید باشند. کمبود ویتامین B6 می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان‌های مانند سرطان کولون شود.

پاکسازی روده بزرگ

بسیاری از مردم برای حفظ سلامت کولون از پاک‌سازی روده بزرگ استفاده می‌کنند. این پاک‌سازی‌ها شامل استفاده از مسهل، چای، پودرها یا مکمل‌ها، تنقیه یا آبیاری کولون (هیدروتراپی کولون) برای شستشوی روده بزرگ می‌شود. پاک‌سازی کولون می‌تواند خطرناک باشد و برخی عوارض جانبی را به همراه داشته باشد.